'Kleine kinderen, kleine zorgen en grote kinderen, grote zorgen', een gemeenplaats als het gaat om de mobiliteit van uw kroost. Tijdens de kindertijd staat de veiligheid van het kind centraal, denk maar aan leren fietsen. Maar er staat meer op het spel als een tiener met een rijopleiding begint, want opeens komt ook je voortbestaan als ouder in gevaar. Het begint in ons geval met een handgeschakelde Ford die je voortdurend aan je eigen sterfelijkheid lijkt te herinneren. Het geven van rijlessen aan je lieve zoon of dochter confronteert je met oerangsten waarvan je het bestaan hebt onderdrukt. Op het moment dat de student het gaspedaal voor een rempedaal aanziet, zie je je fragiele leven voorbij flitsen, naast de verbaasde blikken van andere bestuurders. En uit levensbehoud naar de lege parkeerplaats van een supermarkt uitwijken biedt ook geen soelaas. Het is tenslotte niet leeg, ook niet op zondag. Nee, het staat vol met auto's ontsierd door 'L'-stickers, huilende tieners en gefrustreerde ouders. En dat komt omdat we lijken te vergeten dat deze laatste ook een belangrijke les te leren hebben.
Want als ouder vergeten we dat onze vaardigheden om een auto te besturen verschillen van de vaardigheden die we nodig hebben om iemand anders als passagier te leren besturen. En dat laatste hebben we vaak minder ontwikkeld. Als we geconfronteerd worden met deze impasse raken we dan vaak geïrriteerd over de blunderende zoon of dochter. En dit terwijl we ons moeten realiseren dat we anderen niet kunnen leiden zonder eerst onszelf te kunnen leiden.
Op de werkvloer is dat niet anders. Vaak krijg je een leidinggevende functie omdat je zelf iets tot een goed einde kunt brengen, omdat je een goede chauffeur bent. Maar als leider moet je dat stuur durven en kunnen overdragen om ervoor te zorgen dat anderen een goede chauffeur worden. En dat vereist in de eerste plaats sterk zelfleiderschap. Dat is de vaardigheid om jezelf te beïnvloeden zodat je alle opdrachten goed uitvoert. En met alle taken bedoelen we niet alleen de taken die bij je passen. Nee, het betekent ook de taken die voor jou veel uitdagender zijn en de taken waar je soms minder geduld voor hebt. Dit bereik je dus door zelfleiderschap te ontwikkelen en dit doe je door je te concentreren op de drie dimensies ervan: 'zelfkennis', 'zelfmotivatie' en 'zelfactivatie'.
Zelfkennis is jezelf onderdompelen in wat je regelmatig doet en daar lessen uit trekken. Beschouw jezelf als een studieobject en breng in kaart welk gedrag je vaak uitvoert en tot welke uitkomsten dit gedrag leidt. Probeer vervolgens verbeterdoelen te stellen op basis van gedrag dat je niet helpt om opdrachten met succes te voltooien. Probeer ook vast te stellen wat je kunt doen om je effectieve gedrag te versterken en dit ook om te zetten in concrete doelen. Voor rijlessen kan een verbeterdoel zijn om je te concentreren op één vaardigheid die per les moet worden ontwikkeld.
Je zelfmotivatie, of het vermogen om jezelf te pushen, wordt versterkt door de focus op de weg te houden bij het nastreven van een resultaat. Breng de reis in kaart, de bestemming volgt. Verder doe je er goed aan om te kijken naar 'wat' en 'wie' jou motiveert. Probeer op basis daarvan jezelf te omringen met mensen die je energie geven. Verdiep je ook in activiteiten die je positief voeden en/of energie geven. Om verder te gaan met de metafoor van autolessen, vertaal het doel om één vaardigheid per les te ontwikkelen in stappen zoals het geven van wat theorie, het bedenken van een leuke praktijkoefening en een gestructureerde review per les. Om jezelf een extra stimulans te geven, werk dit allemaal uit met een lotgenoot in je favoriete brasserie.
Tot slot is er zelfactivatie, de vaardigheid om jezelf in beweging te brengen. Je verwerft het door te starten met concrete initiatieven. Dus geen grootse voornemens maar kleine acties die samen tot een groter resultaat leiden. Visualiseer ook de voortgang door deze initiatieven in kaart te brengen en af te vinken wanneer je ze hebt uitgevoerd. Kortom, het verbeterdoel van één vaardigheid per les, vertaald in het geven van wat theorie als tussenstap, zou kunnen worden vertaald in initiatieven zoals het bellen van een rijinstructeur en het opzoeken van een YouTube-instructievideo.
In de overtuiging dat er na het lezen van dit artikel meer rust en stilte zal zijn op de parkeerplaats, moet u me nu excuseren, er staat een Ford EN een dochter op me te wachten.