Het Streetwize-verhaal heeft me in staat gesteld om mijn grenzen buiten Eke-Nazareth te verleggen en naar meer leerzame binnen- en buitenlandse regio's te gaan. De afgelopen jaren heb ik geleerd dat er een groot verschil is tussen het doceren van een onderwerp en het daadwerkelijk met je bezig zijn. Daarom wil ik, ter gelegenheid van 10 jaar StreetwiZe, mijn 10 lessen in nederigheid delen.
Les 1: Stilstaan is niet achteruit gaan
Ze klinken zeker leuk, deze typische oneliners: 'We zullen die brug oversteken als we zover komen', of 'Stilstaan is achteruit bewegen'. Zeker voor een hyperactieve kerel zoals ik. Helaas is de realiteit in een startende organisatie dat we achteruit gaan omdat we vergeten stil te staan. Het is belangrijk om de tijd te nemen om even afstand te nemen van de dagelijkse beslommeringen en stil te staan bij drie grote vragen: 'Waar staan we voor? ' (missie), 'Waar streven we naar? ' (visie) en 'Hoe komen we daar? ' (strategie). Waar je in investeert, en hoe je beheert of communiceert, hangt allemaal af van een glashelder antwoord op deze drie vragen. Pas nadat we onze antwoorden bij StreetWize hadden ontwikkeld, als onderdeel van een strategische oefening, werd onze noodzakelijke focus automatisch gecreëerd. Deze drie vragen zijn op persoonlijk vlak net zo belangrijk, dus ik nodig u allen van harte uit om te proberen uw antwoorden duidelijk te krijgen, zowel als persoon als in uw organisatie.
Les 2: Eenvoudig is niet eenvoudig
Heb je je ooit afgevraagd waarom het StreetWize is met een hoofdletter Z? De 'Z' staat voor 'nulpunt', wat verwijst naar het vermogen van de organisatie StreetwiZe • Mobile School om mensen terug te brengen naar de essentie. De volledige uitleg is waarschijnlijk opgeschreven op verschillende pagina's die inmiddels niet voor niets in onze archieven zijn verbannen. Eenvoud is elegant. Sterke basislijnen en korte, krachtige boodschappen slaan bijna altijd hun doel aan. Laten we dus de dure woorden uit managementhandboeken vergeten en kiezen voor een no-nonsense communicatiestijl. Terug naar de essentie van onze boodschap, met de hoofdletter Z in StreetWize.
Les 3: Laat je niet meeslepen door 'de Vlaamse paradox'
'Spraak is zilver, zwijgen is goud'. We hebben deze eeuwenoude wijsheid waarschijnlijk allemaal wel eens gehoord van onze liefhebbende grootouders, en het illustreert heel goed dat we het niet waarderen dat mensen te direct zijn. Maar omdat we vaak niet (duidelijk) communiceren, kunnen onvermijdelijke frustraties zich opstapelen. En ondanks mijn affiniteit voor communicatieve vaardigheden, heb ik gemerkt dat het me zelden lukt om die opgebouwde frustraties om te zetten in constructieve feedback. Wat we als organisatie hiervan hebben geleerd, is dat het stellen van duidelijke verwachtingen een essentiële voorwaarde is om relaties te onderhouden. Wat bedoelen we bijvoorbeeld precies met 'engagement', 'flexibiliteit' en 'authenticiteit'? Door deze ietwat vage termen te vertalen in expliciete afspraken, kunnen we een klimaat van voorspelbaarheid creëren in onze organisatie.
Les 4: Durf nee te zeggen
Sociaal ondernemerschap is populair, dus komen zowel profit- als social profitorganisaties vaak naar ons toe om gratis een getuigenis te geven of deel te nemen aan een panel. Hoe nauwer we ons verbonden voelen met deze organisaties, hoe moeilijker het is om 'nee' te zeggen. Realistisch gezien kunnen we onze missie echter niet bereiken door altijd 'ja' te zeggen. Ik kan de avonden niet meer tellen die, op de verplichte fles Oxfam-wijn na, niet echt een waardevolle besteding van onze tijd bleken te zijn. Wees selectief in het zeggen van 'ja' We zijn onlangs begonnen met het opnemen van een vast aantal gratis activiteiten in onze strategische planning om te garanderen dat we kritisch blijven over hoe we onze schaarse hoeveelheid beschikbare tijd besteden aan aanvragen.
Les 5: Vind de lelijkheid in je kind
'Niemand zal je vertellen dat je baby lelijk is als je voor een goed doel werkt'. Dat was de mening van Dan Heath toen ik hem vroeg waarom we niet veel nuttige feedback kregen over onze producten en diensten. Hij had niet meer gelijk kunnen hebben. Wanneer je een sociaal doel probeert te bereiken, hebben sociale regels de neiging om zelfcensuur op te leggen wanneer je naar de mening van mensen vraagt. Daarbovenop krijg je vooral aandacht van een selecte groep enthousiastelingen - daar reken ik mezelf nog steeds tot. Dit resulteert eenvoudig in een bericht dat iedereen bereikt, behalve degene die je wilt bereiken. Daarom is het de moeite waard om actief op zoek te gaan naar partijen die het lef hebben om te zeggen dat je kind lelijk is! Negatieve kritiek is inderdaad constructief. Vooral om teamgeest op te bouwen, want niets is leuker dan die feedback samen te verwerken, in een bar.
Les 6: Stop met praten, begin mee te doen
Ik ben een seriespreker, daar bestaat geen twijfel over. Gelukkig ben ik het niet alleen, in een organisatie waar de meeste werknemers steeds weer hun tijd besteden aan lesgeven of advies geven. Onnodig te zeggen dat onze bijeenkomsten levendig en interactief zijn. Aan de andere kant kan het even duren voordat we een consensus bereiken. Vooral in de afgelopen twee jaar hebben we geleerd dat misschien niet iedereen overal iets over hoeft te zeggen. We hebben een efficiëntere besluitvormingsstructuur opgezet, die ervoor zorgt dat de best geplaatste mensen de eindbeslissingen nemen, terwijl de betrokken mensen geraadpleegd durven te worden.
Les 7: Ik vind het leuk, dus ik doe het niet
Een van mijn favoriete activiteiten om mijn zelfbeeld een boost te geven is om creatieve talenten aan mezelf toe te schrijven. Als ik geconfronteerd wordt met collega's die echt over deze talenten beschikken (en daar zitten er nogal wat in ons team), moet ik helaas toegeven dat ik het beste kan vasthouden aan wat ik echt begaafd ben. Dus hoe leuk ik het ook vind om filmmontages te maken of te experimenteren in Photoshop, ik doe het niet, al was het maar om geen feedback te krijgen in de trant van: 'Nou... het is zeker anders'. Het is nooit te vroeg om te beginnen met het toekennen van talentrollen, naast functionele rollen.
Les 8: Pas op voor 'onbewuste competentie'
Ervaring hebben kan mensen op vreemde manieren veranderen. In mijn geval vlieg je gekscherend door een 'train the trainer'-sessie voor nieuwkomers en laat je ze volledig in de war. Versterkt door mijn soms exorbitante drang om dingen in perspectief te plaatsen, krijg je een bewezen recept om nieuwe mensen in het team helemaal aan hun lot over te laten. Daarom is een wervings- en onboardingbeleid een onderwerp dat niet alleen in theorie, maar ook in de praktijk de nodige aandacht verdient.
Les 9: Ga af en toe naar buiten
'De waarheid is rond', luidde het onderschrift van de X-files. Ik kijk nostalgisch terug op Mulder en Scully en hun intrigerende zoektocht naar de waarheid. Maar daarheen gaan om antwoorden te vinden is geen voorrecht van fictieve FBI-agenten, het ligt binnen handbereik voor ons allemaal. Dus waarom doen we het niet vaker? Het valt me op dat er altijd een reden is om niet naar een conferentie te gaan, niet deel te nemen aan een evenement, of deskundigen te bezoeken die een nieuw licht kunnen werpen op een organisatorische puzzel. Jammer, want vissen in dezelfde binnenvijver resulteert voorspelbaar altijd in het vangen van dezelfde vis. Kortom, ga erop uit. Ga op zoek naar informatie en inspiratie.
Les 10: Zorg ervoor dat je stoom afblaast
] Is Streetwize een succesverhaal? Zowel op persoonlijk als op organisatieniveau kan ik dat met veel plezier bevestigen. Maar een 'ja' wordt vaak gevolgd door een 'maar'. In ons geval is dat niet anders, want we zijn er nog niet. Elk jaar brengt bekende of nieuwe uitdagingen met zich mee en dat zal de komende 10 jaar niet veranderen. Zelfs een professionele optimist zoals ik kan het soms moeilijk vinden om dat te accepteren, of om er met een positieve instelling voor te blijven gaan. Maar dat is ook maar menselijk. Het is niet erg om af en toe het verschil te ervaren tussen positiviteit en naïviteit. Dat brengt me bij wat misschien wel een van de belangrijkste lessen is, voor mijzelf en voor de organisatie: laten we genieten van onze tussentijdse successen. Laten we dat vieren, stoom afblazen en koesteren wat we al bereikt hebben. Ondanks mijn natuurlijke afkeer van sommige vormen van niet-functionele lichaamsbeweging, wil ik eindigen met een sportmetafoor: het leven is een marathon, geen sprint!