Kun je jezelf in een paar woorden voorstellen?
Ik ben een voltijdse straathoekwerker in Brussel en ik werk ook als Master Trainer bij Mobile School. Ik ben gelukkig getrouwd en heb twee geweldige kinderen.
Hoe ben je uiteindelijk bij outreach-werk terechtgekomen?
Ik heb veel verschillende dingen gedaan voordat ik begon te werken als straatwerker en Mobile School heeft zeker een rol gespeeld in dat proces.
Ik heb elektronica gestudeerd en vijf jaar voor televisie gewerkt. Ik maakte veel overuren en na vijf jaar besloot ik alles — ongeveer 5 maanden in totaal — te gebruiken om Spaans te gaan leren in Quetzaltenango, in Guatamala.
Toen ik daar was, heb ik een paar straatkinderen leren kennen op het centrale plein. Ik begon met ze te praten en ging de volgende dagen terug met een bal en andere spelletjes, om beter met ze in contact te komen. Toen ontmoette ik een van de straatonderwijzers die met de jongeren werkte. Ik heb mijn oorspronkelijke plan terzijde geschoven en besloot de rest van mijn tijd in Guatemala door te brengen als vrijwillige straatonderwijzer bij zijn organisatie.
Terug in België ging ik meteen naar mijn baas om hem te vertellen dat ik mijn baan wilde opzeggen om straatonderwijzer te worden. Hij was degene die me aanraadde om contact op te nemen met een organisatie in Leuven die werkt met straatgebonden kinderen: Mobile School.
Maar liefst 13 jaar geleden, in 2004, klopte ik voor het eerst aan bij het kantoor van Mobile School. Ik heb het gevoel dat het team me echt heeft ondersteund in mijn denk- en veranderingsproces, en daarom is de organisatie erg belangrijk voor me geweest.
Ik besloot terug naar school te gaan om Intercultureel Management te studeren, om meer connecties te hebben met de sociale sector. Na die studies ben ik echt gaan groeien als straatonderwijzer. Ik werkte eerst vijf jaar als maatschappelijk werker bij 'Klein Kasteeltje' in Brussel, waarna ik begon te werken bij het Boysproject in Antwerpen. In 2012 besloot ik om echt te gaan werken als straatonderwijzer bij Diogenes in Brussel.
Wanneer heb je voor het eerst een training gegeven voor Mobile School?
Tijdens mijn studie Intercultureel Management heb ik een stage van 4 weken in het buitenland moeten lopen. Ik besloot om van die 4 weken een jaar te maken, omdat ik echt ervaring wilde opdoen en ik wist dat ik straatonderwijs wilde volgen. In 2007 reisde ik naar Arusha in Tanzania en werkte daar op straat, als onderdeel van het team van een lokale organisatie. Eerst zonder de mobiele school en daarna met, omdat daar tijdens mijn stage een mobiele school werd geïmplementeerd. Dat was de eerste training die ik co-faciliteerde voor Mobile School.
Wat is het verschil in straatwerk met en zonder de mobiele school?
De mobiele school faciliteert straatwerk. Het is een hulpmiddel dat je helpt een vertrouwensband op te bouwen met jongeren en waarmee je verschillende onderwerpen aan de orde kunt stellen.
In Arusha waren er veel verschillende groepen jongeren, verspreid over de stad. Het straatwerk was daar niet eenvoudig, omdat we niet altijd welkom waren in alle verschillende groepen en er waren bendeoorlogen tussen hen. Toen we met de mobiele school aankwamen, zag je echter jongeren van verschillende bendes vreedzaam naast elkaar staan. Het was ongelooflijk om te zien hoe de mobiele school echt een positieve impact had op straat. Je kon ook duidelijk zien dat de mobiele school van de kinderen was. Ze hebben letterlijk en figuurlijk de kar getrokken.
Zijn er veel verschillen tussen de straten van Tanzania en de straten van België?
In Tanzania zijn er veel meer straatkinderen. In België zien we vooral volwassenen op straat.
Het andere grote verschil is dat de samenleving hier minder kansen biedt. In Tanzania hebben mensen meer mogelijkheden om echt een straatbedrijf op te starten en daadwerkelijk met hun talenten en vaardigheden aan de slag te gaan. Hier lopen mensen constant tegen muren aan. Er zijn duizenden beperkende regels, die het praktisch onmogelijk maken om iets voor jezelf te bouwen.
Hoe zou je de mobiele school in een paar woorden omschrijven?
De mobiele school is een kleurrijk, prachtig, wonderbaarlijk hulpmiddel dat wonderen kan verrichten bij zeer kwetsbare jongeren.
Welke workshop vind je het leukst?
Zelfvertrouwen! Ik denk dat het model van eigenwaarde een heel sterk model is en zelfs meer dan een model, een sterke filosofie om naar te leven. Ik pas het model zelf voortdurend toe: in de straten van Brussel, tijdens Mobile School-opleidingen en in mijn privéleven.
Outreach-werk is veeleisend. Waar haal je de energie vandaan om door te gaan?
Mijn motor is het contact met mensen. Nieuwe dingen ontdekken en nieuwe mensen ontmoeten vind ik ontzettend belangrijk. Ik hou ook van reizen en straatwerk is een beetje zoals elke dag reizen. Je vertrekt elke dag, maar je weet nooit hoe je thuis zult komen.
Wat me ook energie geeft, is te zien dat het voor mensen mogelijk is om naar buiten te gaan en hun weg te vinden.
Kun je een voorbeeld geven van zo'n succesverhaal?
Ik heb een tijdje met een dame gewerkt die in een metro zat. Ze had psychosen en was erg moeilijk te benaderen.
Wat we bij Diogenes in dit soort situaties doen, is de samenleving erbij betrekken. Ons doel is sociale integratie, integratie in de samenleving. Het is dus logisch dat de samenleving daarin een rol speelt, aangezien we de mensen met wie we werken maar twee keer per week zien. Concreet betekent dit dat we mensen in de context zoeken om positieve impulsen te geven. De dame die in de broodjesbar werkt en een praatje maakt als ze tijd heeft, bijvoorbeeld, of de schoonmaakster die elke keer als hij langsloopt „hallo” zegt. Het zijn kleine details, maar ze zijn van het grootste belang. Al die details zijn positieve, stimulerende boodschappen.
Als je mensen op die empowerende manier benadert en ze versterkt in hun eigenwaarde, in hun fundament, dan werkt dat ongelooflijk goed. Alleen dan kun je beginnen met praten en verdere stappen ondernemen.
Het hele proces duurde in dit geval ongeveer 4 jaar. Het is een langdurig proces, maar het werkt. De dame waar ik het over heb leefde al 6 jaar op straat toen ik haar ontmoette en iedereen zei: „We zullen haar er nooit uit kunnen krijgen”. Toen we een tijdje met haar samenwerkten, kon ze over haar psychosen praten. Ze vertelde ons dat een djinn, een Afrikaanse boze geest, haar benen afsneed en ze in een pan met kokend water stopte. Daarom was ze geblokkeerd en kon ze zich niet bewegen. Een prachtige metafoor voor de situatie waarin ze verkeerde, als je ernaar kijkt.
Nu ze net als jij en ik is, heeft ze alleen medicijnen nodig. Het was de kracht van het netwerk om haar heen dat ons in staat stelde haar te helpen.
Het zelfwaarderingsmodel werkt dus echt. Ik heb er in de loop der jaren positieve resultaten mee behaald. Vorig jaar wonnen we de tweede plaats in een wedstrijd voor innovatieve projecten, een beloning voor onze manier van werken. Mooi, maar het zou nog mooier zijn als het model niet meer innovatief was, maar gewoon gezond verstand. Dat mensen stoppen met het gebruik van het overtuigingsmodel, mensen proberen te overtuigen om dingen te veranderen, en aan de slag gaan met het zelfwaarderingsmodel, gebaseerd op het idee van zelfwaardering.
Een typische sollicitatievraag om af te sluiten. Waar zie jij jezelf over vijf jaar? Wat zijn jouw dromen voor de toekomst?
Mijn huidige baan past perfect bij mij, dus ik zou heel graag op dezelfde weg verder willen gaan. De combinatie van mijn reguliere baan en mijn baan als trainer bij Mobile School is erg vruchtbaar voor mij. Tijdens het geven van trainingen denk ik na over concepten die belangrijk zijn voor mijn reguliere baan. Door dit samen te doen met mensen die ook ervaring hebben op straat, word ik een betere straatwerker. Aan de andere kant is mijn ervaring als straatwerker een verrijking voor de trainingen die ik geef. Beide functies bieden me de mogelijkheid om me te blijven ontwikkelen en dat vind ik erg belangrijk.